8.5 Het recht van de Dertiende Penning

8.5.1 Inleiding

Het recht van de Dertiende Penning (hierna: Dertiende Penning) is een oud zakelijk recht dat niet in het Burgerlijk Wetboek is geregeld. Het recht bestaat slechts op enkele plaatsen in de Utrechtse Vechtstreek (rond Abcoude en Vinkeveen) en is per 1 januari 2015 opgeheven. Bij iedere koop-verkoopovereenkomst met betrekking tot landerijen die met het recht zijn bezwaard, dient de koper een bedrag ter grootte van 11/100de deel van de koopprijs te voldoen aan de rechthebbende. Deze is dus niet noodzakelijkerwijze de verkoper.

Voor literatuur zij – in volgorde van het jaar van verschijnen – verwezen naar onder andere: F.C.J. Ketelaar, Oude zakelijke rechten vroeger, nu en in de toekomst. Rechtshistorische Studies 3 (Leiden 1978), in het bijzonder 123-129, 206-217 en 277-280; O.F. Schrijver, Het recht van de Dertiende Penning in Abcoude, Baambrugge, Vinkeveen, Kamerik (Stichting Dertiende Penning; Baambrugge 1993); H.R. Spelt, ‘Het recht van de dertiende penning’, De Notarisklerk 71 (1994) 1319, 169-173; en: J.S.L.A.W.B. Roes, Het oude zakelijke recht van de Dertiende Penning. Ars Notariatus XCVI (Amsterdam-Deventer 2000) passim.

8.5.2 Kenmerken; nadere beschouwing van de Dertiende Penning

8.5.2.1 Oud zakelijk recht

De Dertiende Penning is een oud zakelijk recht. Hiermee wordt in dit verband bedoeld, dat men het recht tevergeefs in Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek zoekt. Ondanks dat het recht een oud zakelijk recht is, bestaat het op dit moment nog steeds, namelijk tot 1 januari 2015 (zie ook onderdeel 8.5.3).