4.3 Het recht van vruchtgebruik; titel 8 boek 3 BW

4.3.1 Inleiding recht van vruchtgebruik en registergoederen

Indien een notaris door partijen wordt verzocht een akte op te stellen waarbij een recht van vruchtgebruik moet worden gevestigd dan zal hij daarbij veelal uitgaan van een model ‘Vestiging vruchtgebruik’. Indien het een erfrechtelijke connotatie heeft (wat meestal het geval zal zijn) ligt het voor de hand dat de notaris gebruik maakt van het model ‘Vestiging vruchtgebruik’ nummer 1.3.8.1. uit Modellen voor de rechtspraktijk (MODEL 4.3.1A) of van een daaruit afgeleid kantoormodel.

Het recht van vruchtgebruik komt op tal van rechtsgebieden voor. Niet alleen gerelateerd aan registergoederen, maar met name ook in het erfrecht.

Het recht van vruchtgebruik dat is gerelateerd aan een registergoed is kenbaar uit de openbare registers voor registergoederen bij het Kadaster en de openbare registers.

Het recht van vruchtgebruik ontstaat door vestiging. In geval van vestiging en overdracht (afgifte daaronder begrepen) van een recht van vruchtgebruik moeten de voorschriften voor vestiging en overdracht van een beperkt recht in acht worden genomen (art. 3:81 lid 1). Dit is hiervoor uitgebreid aan de orde gesteld in hoofdstuk 2.

Ingevolgde de schakelbepaling art. 3:98 gelden voor de vestiging van een recht van vruchtgebruik dezelfde regels als voor overdracht (art. 3:84 e.v.). Voor een geldige vestiging van een beperkt recht (zoals een recht van vruchtgebruik) is vereist een geldige titel, beschikkingsbevoegdheid, een goederenrechtelijke overeenkomst tot vestiging en het vervullen van de vestigingsformaliteiten.

De vestigingsformaliteiten verschillen al naar gelang het soort goed waarop het recht van vruchtgebruik wordt gevestigd (art.