17.5.1 Europese en nationale controle op concentraties van ondernemingen en mededinging

Op grond van de Europese Concentratieverordening (Verordening EG nr. 139/2004) houdt de Europese Commissie toezicht op concentraties (fusie en overnames) van ondernemingen binnen de EU. De commissie controleert of concentraties met een communautaire dimensie een bedreiging voor mededinging vormen. Daartoe moeten al dergelijke concentraties vóór hun totstandkoming bij de commissie worden gemeld. Criterium voor de communautaire dimensie is de omzet van de ondernemingen. De commissie kan een dergelijke concentratie onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt verklaren, als de concentratie op een significante wijze mededinging op de gemeenschappelijke markt belemmert, met name als gevolg van in het leven roepen of versterken van een machtspositie. Van belang is of de ondernemingen op dezelfde geografisch markt opereren of dezelfde producten verhandelen.
Indien de Commissie vaststelt dat een aangemelde concentratie de mededinging op de gemeenschappelijke markt of een wezenlijk deel daarvan niet belemmert verklaart zij dat de concentratie verenigbaar is met de gemeenschappelijke markt.

Een concentratie mag drie weken na de aanmelding tot stand worden gebracht. Als de concentratie al is uitgevoerd en alsnog onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt wordt verklaard, kan de Commissie de ondernemingen verplichten de concentratie te ontbinden.

Al voor de aanmelding kunnen partijen de Commissie aantonen dat de voorgenomen concentratie weliswaar in een grensoverschrijdende concentratie resulteert, maar alleen van invloed is op de mededinging in één lidstaat. Hierdoor wordt voorkomen dat ondernemingen een concentratie moeten melden bij verschillende nationale mededingingsautoriteiten. Indien een concentratie krachtens de Europese Concentratieverordening moet worden aangemeld is er nationaal (NMa) geen meldings- of vergunningplicht.