13.5.1 Inleiding

Er zijn twee typen vereffenaar: de door de rechter benoemde vereffenaar (hierna ook wel aangeduid met: gerechtelijk vereffenaar) en de niet-gerechtelijk vereffenaar (hierna: gewone vereffenaar). De taak, bevoegdheden en verplichtingen van de gerechtelijk vereffenaar en die van de niet-gerechtelijk vereffenaar verschillen niet aanzienlijk. Art. 2:23 lid 2 bepaalt dat de gerechtelijk vereffenaar recht heeft op beloning, maar hieruit kan niet worden afgeleid dat de gewone vereffenaar geen recht op beloning heeft. De gerechtelijk vereffenaar dient de aanwijzingen van de rechter op te volgen (art. 2:23a lid 3) en heeft de verplichting aan hem rekening en verantwoording af te leggen (art. 2:23 lid 6 en art. 2:23b lid 10).

13.5.2 Wie treedt op als vereffenaar?

Wie als vereffenaar optreedt, hangt op de eerste plaats af van het antwoord op de vraag of de rechter een vereffenaar heeft benoemd. Is er geen door de rechter benoemde vereffenaar, dan moeten de statuten geraadpleegd worden. Geven de statuten geen aanwijzing, dan ‘worden’ de bestuurders vereffenaars van het vermogen van de ontbonden rechtspersoon, aldus art. 2:23 lid 1, zin 1. Van een aanwijzing van rechtswege is sprake opdat de ontbonden rechtspersoon een vertegenwoordiger heeft.

De wetgever houdt vanwege deze aanwijzing rekening met de mogelijkheid dat schuldeisers, te wier behoeve de vereffening in de eerste plaats dient te geschieden, behoefte kunnen hebben aan een wijze van vereffening die meer met het behartigen van hun belangen rekening houdt (Van Zeben, Parlementaire geschiedenis, Boek 2,