19.5.1 Inleiding

Het kartelverbod richt zich op de mededingingsverstoringen als gevolg van het meerzijdig c.q. afgestemd handelen van meerdere ondernemingen. De concurrentie kan ook eenzijdig worden beperkt door een individuele onderneming of door een groep (collectief) van ondernemingen die een sterke positie op de markt bezit en zich daardoor kan gedragen op een wijze die een onderneming zonder een dergelijke machtspositie zich niet kan veroorloven. Dergelijk eenzijdig gedrag is even nefast voor de mededinging en kan diverse vormen aannemen. Deze gedragingen worden aangeduid als misbruik en veelal ingedeeld in twee categorieën. Het meest in het oog spingend is het zogeheten uitbuitingsmisbruik, waarbij de machtspositie wordt gebruikt om afnemers uit te buiten. Voorbeelden hiervan zijn de onbillijke (hoge) prijzen en onbillijke voorwaarden die alleen door een onderneming met een machtspositie kunnen worden gehanteerd. Dergelijke praktijken worden op dit moment onderzocht in de farmaceutische industrie, waarbij houders van octrooien de prijzen van medicijnen plotseling en zonder enige aanwijsbare oorzaak zeer aanzienlijk verhogen. De tweede categorie van misbruik is het zogeheten uitsluitingsmisbruik waarbij de dominante onderneming zijn machtspositie misbruikt om (potentiële) concurrenten van de markt te weren. Voorbeelden van deze vorm van misbruik zijn zeer lage prijzen, bepaalde kortingen, koppelverkoop en leveringsweigering.

Art. 24 Mw luidt:
1. Het is ondernemingen verboden misbruik te maken van een economische machtspositie.
2. Het tot stand brengen van een concentratie als omschreven in art. 27 wordt niet aangemerkt als het misbruik maken van een economische machtspositie.

Lid 1 volgt het Europese mededingingsrecht,