10.10 Voorwaardelijke makingen

10.10.1 Algemeen

In dit onderdeel 10.10 zullen de voorwaardelijke makingen aan de orde komen. In de wet is deze materie (met name) geregeld in afdeling 4.5.5 BW, de art. 4:136 tot en met art. 4:141.

Onder 10.10.2 zal eerst in het algemeen worden ingegaan op het begrip voorwaardelijke making en de gevolgen ervan. Vervolgens zal aandacht worden besteed aan de onderwerpen waarbij we in de praktijk het meest met de voorwaardelijke making in aanraking komen, te weten de testamentaire lasten (10.10.3) en de fideïcommissaire makingen – ook wel ‘tweetrapsmakingen’ – die in 10.10.4 behandeld worden.

10.10.2 Voorwaardelijke makingen in het algemeen

10.10.2.1 Voorwaarde en tijdsbepaling

Een voorwaarde is een toekomstige onzekere gebeurtenis. Voorwaardelijke makingen verbinden dan ook rechtsgevolgen aan (het intreden van) een gebeurtenis waarvan het niet zeker is dat deze zal intreden.

Van de voorwaarde dient te worden onderscheiden het begrip tijdsbepaling (ook wel termijn geheten), de toekomstige zekere gebeurtenis. Het kan overigens wel onzeker zijn wanneer die zekere gebeurtenis zal plaatsvinden, in dat laatste geval spreekt men van een onzekere termijn.

Het overlijden van iemand is een (over het algemeen onzekere) termijn, het overleven van iemand anders is een voorwaarde.

Blijkens art. 3:38 kunnen rechtshandelingen – dus ook uiterste wilsbeschikkingen – onder voorwaarde of tijdsbepaling worden verricht.

Daarbij dient onderscheid te worden gemaakt tussen enerzijds rechtshandelingen onder opschortende voorwaarde/tijdsbepaling, waarbij het rechtsgevolg pas intreedt op het moment dat de voorwaarde is vervuld respectievelijk de termijn is verschenen,